Page 35 - BİRLİK HABER-SEN BÜYÜK PTT ÇALIŞTAYI

Genel Yetkili Sendika
BÜYÜK PTT ÇALIŞTAYI
dışında toplu tahsilat işlemlerinin yapıldığı, toplu kabul teslim işlemlerinin yapıldığı ve puanların bir kaç gün
içerisinde 12-13 binlere çıktığı gişelerde ve cihetlerdeki olağan dışı işlem adetlerini diğer çalışanlarla denge-
lemek ve sistemin kendi içerisindeki tutarlılığını korumak için getirilmiş bir sınırlama olarak açıklanmaktadır.
Cihetler arası farklılıklardan kaynaklanan sorunlara ilişkin olarak ise; bazı cihetlerin işlem potansiyelinin
fazlalığından ötürü kendiliğinden getirdiği avantajların her halükarda performans aldırması sonucunun ortaya
çıkabildiği, buna yönelik olarak ise konuyla alakalı posta kargo dairesinin yeni bir cihet çalışması yaptığı be-
lirtilmektedir. Bu çalışmanın sonucunda; cihet zorluk katsayılarından ve sistemin toplu işlemler yoluyla suisti-
mal edilmesinden kaynaklı sıkıntıların en aza indirileceği umudu dile getirilmektedir. Bu noktada dağıtıcıların
gidecekleri cihetleri seçme şansının olmadığı ve cihet zorluk katsayısının doğru ayarlanmasının performans
sisteminin sağlıklı işlemesi bakımından çok önemli olduğu ısrarla vurgulanmaktadır.
Yukarıda belirtilen zorluk katsayıları ve üzerine çıkılması gereken ortalama performans kriterlerinin yerel/
bölgesel olarak belirlenmesi gerektiği, özellikle büyükşehirler ile küçük şehirler arasında kriterlerin farklılaş-
ması gerektiği de önemle dile getirilmektedir.
PTT A.Ş.de uygulanan performans sistemi sonucunda personelin elde ettiği performans puanı işlem puanı
(%80) ile yetkinlik puanının (%20) toplamından oluşmaktadır. Personel işlem puanını ve toplam performans
puanını bildiğinden yetkinlik puanını da hesaplayabilmektedir. Oysaki yetkinlik puanı bir sicil değerlendirme
yöntemidir ve yöneticinin kanaatini içermektedir. Personelin yöneticisinin kendisi hakkında verdiği başarı
puanının gizliliğinin esas olması gerektiği dile getirilmektedir.
2.2.2. Performans Yönetim Sisteminin Geliştirilmesine Yönelik Öneriler
Performans değerlendirme yönetim sisteminde yapılacak olan her türlü geliştirme ve değişim işleminde
sağlıklı sonuçlar alınabilmesi için sendikaların ve sahadan yöneticilerin görüşünün muhakkak alınması gerek-
tiği üzerinde görüş birliği oluşmaktadır.
Performans sisteminin objektif kriterler taşımaması eleştiri konusu yapılmıştır. Performans sisteminin her
çalışan için adil olarak uygulanmadığı ve altyapısında bir takım problemlerin yattığı ifade edilmektedir. İlgili
sorunların çözümünde ise personellerin farklı çalışma şartları altında görev yaptığı düşünülerek çalışılan işye-
ri, birim, şube bazında bir düzenleme yapılması gerektiği önerilmektedir.
Performans kriterlerinin bölgesel/yerel farklılıkları gözeterek oluşturulması gerektiği sonucuna varılmak-
tadır. Her bir bölgenin, her ilin, hatta her merkezin çalışma şartlarının kendine özgü zorluk ve kolaylıkları
olduğu dikkate alındığında; Mardin’de, Konya’da Artvin’de, Edirne’de, Bursa’da ve İstanbul’daki çalışanla-
rın çalışma şartları, işlem sayıları ve hacimleri ile diğer etkenler aynı sepetin içine konularak ortak katsayı ve
işlem barajlarının belirlenmesinin ve buna göre değerlendirilmesinin sağlıklı ve adaletli sonuçlar vermediği
belirtilmektedir.
Performans değerlendirilmesine ilişkin günlük 636 puan barajının kaldırılması gerektiği düşünülmektedir.
Söz konusu puan barajının sürmesi gerektiğine yönelik argümanın dayanağı olan sistemin suistimale karşı
korunmasına ilişkin PTT A.Ş.’nin personeline ve birim yöneticilerine güvenmesi, personel ve yöneticilerin de
etkin bir otokontrol ile suiistimal endişelerine fırsat verilmemesi gerektiği sonucuna varılmaktadır.
Performans ücreti temel ücretin %30’unu geçemez kuralının kaldırılması veya yukarı yönlü revize edilmesi
temennisi dile getirilmektedir.
Performans ücretlerinin 2-3 aya varan gecikmelerle ödendiği belirtilmektedir. Gerekli düzenlemeler yapı-
larak her ayın performans ücretinin takip eden ayın 15’ni geçmeyecek şekilde ödenmesinin personel motivas-
yonunu artıracağı düşünülmektedir.
34
Yetkili Konfederasyon
BÜYÜK PTT ÇALIŞTAYI
Performans kriterlerinin eksiklikleri giderilmeden kriterleri tutturamayan personele sırasıyla ikaz, eğitim,
yer değişikliği ve idari işlem tesis etme gibi cezai müeyyidelerin uygulanmasının kesinlikle kaldırılması ge-
rektiği belirtilmektedir.
Personel uyarma veya kınama cezası aldığında personelin performans yetkinlik puanından 6 ay boyunca
%10 ve %20’lik kesintiler yapıldığı bilinmektedir. Söz konusu 6 aylık sürenin çok uzun olduğu ve bundan
ötürü personelin iş motivasyonunun azalabileceği, bu cezai sürenin ilgili ay ile sınırlı kalması, yani personel
hangi ayda ceza almışsa yetkinlik puanı kesintilerinin o ayda yapılmasının daha etkin olacağı belirtilmektedir.
Performans değerlendirme yönetim sisteminin amaçlarından ve kullanım yerlerinden birisinin norm kadro
belirlenmesi olduğu kabul edilmektedir. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta norm kadro belirlenmesinin
sadece performans sonuçlarına göre yapılmaması gerektiğidir. Yalnızca istatistiksel veriler değerlendirilerek
norm kadro belirlenemeyeceği, çünkü PTT çalışanının çoğu yerde fiziki çalışmaya dayalı olarak iş gördüğü
ve bununla birlikte PTT’nin kamu hizmeti yapan bir hizmet kuruluşu olduğu dikkate alındığında sadece per-
formans puanı ile çalışan sayısı belirlenmesinin son derece yanlış olduğu sonucuna varılmaktadır. Yeni açılan
şubelerde, iş hacmi düşük olan küçük ilçelerdeki merkezler ve dağınık cihetlerde yapılan işlemler ile perfor-
mans kriterleri asla tutturulamamaktadır. Öyle ise buralarda performans puanlamasına göre norm 1 olacak
ve çalışanlar tek çalışmak zorunda kalacaklardır. Bu durumda buralarda çalışacak olanların izni, hastalığı
ve hiçbir insani ihtiyacı olmayan ATM olarak görülmesi sonucu kurumda iş barışı bozulabilecek, aidiyet ve
verimlilik zedelenebilecektir. Kurumda personel istihdamında istikrar sağlanabilmesi için bu düşüncenin terk
edilmesi önerilmektedir.
Tekniker veya teknisyen olarak görev yapan personelin yaptığı işlere ilişkin ivedilikle performans kriteri
belirlenmesi ve bu teknik personelin performans sistemine dâhil edilmesi gerektiği vurgulanmaktadır.
Çeşitli işlemlerin sisteme dahil edilmesi, çeşitli işlemlerin de işlem puanlarının güncellenmesi gerek-
tiği vurgulanmaktadır. Buna göre;
• Telefaks gönderilerinin performans puanına dahil edilmesi,
• Hızlı tebligat dağıtımı yapan bir dağıtıcı en az 5-6 mahallenin dağıtımını yaptığından bu gönderilerin
ayrı kriterde değerlendirilmesi ve işlem puanlarının arttırılması,
• Yurtdışından gelen kayıtsız küçük paketlere ilişkin ayrı puanlama yapılması,
• Merkezlere gelen posta kutusu gönderisi ve posta kutusu kayıtları, posta abone kutusu takipleri, mevkuf
kayıtları ilan listeleri gibi birçok işlemin puan olarak karşılığı olmadığı aktarılmaktadır.
Bu ve benzeri işlemlerin gerekli çalışmalar yapılarak puanlamaya dahil edilmesi gerektiği belirtilmektedir.
2.2.3. Performans Sisteminde Görülen Aksaklıklar ve Çözüm Önerileri
1.Cihet Zorluk Katsayısı Tespitinde Görülen Aksaklıklar
İşletme Kontrolörlerince cihet tespit çalışmaları yapılırken 45 adet veri kıstas olarak alındığı halde Cihet
Zorluk Katsayı hesaplanmasında Dağıtım Türü, Dağıtım Şekli, Cihet Dağıtım Alanı, Toplu Gönderi Yüzdesi
ve Toplu Gönderi Türü olmak üzere 5 veri kriter olarak alınmaktadır. Bu neden ile Cihet Zorluk Katsayıları
eksik hesaplanmaktadır.
Örnek 1:
Yaya kayıtlı/kayıtsız 10 km üstü dikey yerleşim bir cihetin Cihet Zorluk Katsayısı 1.75’tir. Sarıyer Posta
Dağıtım Merkezi gibi Evrensel Posta kapsamında hizmet verilen cihetler bu kapsama girmekte ancak bu cihet-
lerde gönderi sayısının çok olmamasına rağmen ciddi miktarda zaman ve emek sarf edilmekte ancak çok düşük
performans puanları alınmaktadır.
35